لوله پلیکا چیست؟

لوله‌های پلیکا از اولین لوله‌های مورد استفاده در صنعت ساختمان بوده است و بسیاری از لوله‌های مصرفی در داخل ساختمان‌ها از ای آلیاژ بوده است. پلیکا نوعی پلیمر به نام PVC می‌باشد. اولین کارخانه تولید لوله PVC پولیکا نام داشت، و نام پلیکا به نام رایج لوله‌های PVC در ایران تبدیل شده است و امروزه انواع جدید لوله‌های PVC نیز با نام «پلیکا» شناخته می‌شود.

پلیکا به دو صورت PVC و U-PVC وجود دارد که تفاوتی در این دو ترکیب وجود دارد که مهمترین آنها به این موضوع اختصاص دارد که آلیاژ UPVC به صورت نرم‌شده آلیاژ PVC می‌باشد. PVC مخفف شده عبارت Poly Vinyl Chloride به معنای پلی وینیل کلراید می‌باشد که ماده‌ی سازنده بیشتر لوله‌های پلیکا رایج در بازار می‌باشد.

روش‌های تولید پلیکا

پلیکاها به سه روش تولید می‌شود که به شرح زیر می‌باشند:

1. روش تولید اکستروژن
2. روش تولید پوشش‌دهی دورانی
3. روش تولید تزریق یا فشاری

روش تولید اکستروژن برای تولید لوله‌های پلیکا و روش تزریق برای تولید اتصالات پلیکا به کار می‌رود.

موارد مصرف لوله پلیکا

بیشترین کاربرد لوله‌های پلیکا مربوط به ساختمان‌ها می‌باشد که در موارد زیر به کار می‌رود:

۱- انتقال فاضلاب‌های ساختمانی

انتقال فاضلاب‌های ساختمانی از پرکاربردترین مصارف استفاده از لوله‌های پلیکا می‌باشد زیرا از نظر اقتصادی برای این امور بسیار مناسب و به صرفه اقتصادی می‌باشد. منظور از فاضلاب‌های ساختمانی، آب‌های مصرفی در قسمت حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه می‌باشد.

۲- کابل‌های برق و مخابرات

برای عبور دادن سیم برق و کابل‌های مخابراتی داخل ساختمان می‌بایست از لوله‌های پلیکا استفاده نمود. به علت عبور سیم‌های برقی و مخابراتی از محل‌هایی مانند زیرزمین و جداره دیواره همواره در معرض خطر قرار دارند که آسیب ببینند لذا از اینرو می‌بایست از داخل لوله‌هایی عبور کنند که هزینه زیادی نداشته باشند.

لوله‌های مورد استفاده برای کابل کشی با لوله‌های پلیکا برای انتقال سیالات و فاضلاب از نظر ضخامت متفاوت می‌باشند زیرا لوله‌های پلیکایی که مخصوص عبور کابل می‌باشند هیچگونه فشاری را تحمل نمی‌کنند و نیاز به ضخامت بالا ندارند.

۳- ناودانی و ونت

برای خارج کردن هوای اضافی داخل ساختمان که به اصطلاح به لوله‌های ونت معروف می‌باشند از لوله‌های پلیکا با ضخامت پایین استفاده می‌شوند چون این لوله‌ها برای خارج کردن هوا به فضای آزاد استفاده می‌شود، فشار زیادی را تحمل نمی‌کند.

مزیت‌های لوله‌های پلیکا

لوله‌های پلیکا دارای مزایایی زیر می‌باشند:

- مقاومت در برابر خوردگی

لوله‌های پلیکا به علت مصرف در زیر خاک همواره در معرض خوردگی خاک قرار می‌گیرند و این لوله‌ها مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارند.

- وزن سبک

لوله‌های فولادی به علت وزن بالا همواره برای حمل و نقل و نصب دارای مشکلات فراوانی می‌باشند و احتمال آسیب رساندن به اپراتور نصب را دارد ولی لوله‌های پلیکا دارای وزن پایینی می‌باشند که یکی از مزیت‌های مهم این لوله‌ها به شمار می‌رود که برای حمل و نقل و نصب این لوله‌ها بسیار مناسب می‌باشند.

- رسانای الکتریکی و حرارتی

لوله‌های پلیکا عایق خوبی برای حرارت و الکتریسیته می‌باشند که می‌توان مطمئن بود که در صورت اتصال کابل‌های برق هیچ گونه نشت الکتریکی به بخش‌های دیگری نخواهیم داشت. همچنین لوله‌های پلیکا دارای ضریب انتقال حرارت پایین می‌باشند.

- قیمت ارزان

یکی از اصلی‌ترین عللی که هنوز هم بسیاری از ساختمان‌ها از لوله‌های پلیکا برای انتقال فاضلاب خود استفاده می‌کنند، هزینه پایین خرید لوله پلیکا می‌باشد.

همانطور که می‌دانیم برای انتقال فاضلاب ساختمانی می‌توان از لوله‌های پوش فیت معمولی و پوش فیت سایلنت استفاده کرد و همچنین در مواردی می‌توان از لوله‌های پلی اتیلن استفاده کرد اما این دو از لوله دارای قیمت بالایی می‌باشند و قیمت لوله‌های پلیکا بسیار پایین‌تر از آنها می‌باشد.

- ضد آتش سوزی

لوله‌های پلیکا ذاتا ضدآتش می‌باشند و در مقابل اشتعال و آتش‌سوزی مقاوم می‌باشند.

معایب لوله‌های پلیکا

- شکننده بودن

یکی از بزرگترین مشکلات لوله‌های پلیکا تحمل کم در برابر ضربه می‌باشد که بسیار حساس در مورد شکنندگی می‌باشد. لوله‌های پلیکا اگر در مکان‌هایی قرار بگیرد که تخت فشار زیاد باشند می‌توانند باعث پایین آمدن طول عمر کارکرد آن ها شود.

- عدم انعطلاف پذیری

لوله‌های پلیکا دارای سختی و شکنندگی می‌باشند که انعطافی ندارند و برای تغییر شکل در مسیر عبور لوله نمی‌توان آن را شکل داد زیرا در این صورت موجب شکستگی لوله پلیکا می‌شود.

برای بالاتر رفتن انعطاف لوله‌ها UPVC مقداری ماده به عنوان نرم‌کننده اضافه می‌کنند اما این مواد باعث بالاتر رفتن خطر اشتعال لوله‌های پلیکا می‌شود.

استانداردهای ابعادی لوله پلیکا

لوله‌های پلیکا از نظر ضخامت و فشار تحملی در اصطلاح به سه دسته کلی تقسیم‌بندی می‌شوند:

• لوله‌های پلیکا فشار قوی
• لوله‌های پلیکا فشار متوسط
• لوله‌های پلیکا فشار ضعیف

لوله‌های پلیکا را براساس اصطلاح فشار تقسیم بندی می‌کنند که از لوله‌های فشار ضعیف برای کابل‌های برق و ناودانی استفاده می‌شود و از لوله‌های فشار متوسط و قوی با توجه به فشار سیال برای انتقال آب و فاضلاب استفاده می‌شود.

برخی از تولیدکنندگان لوله‌های پلیکا را با ضخامت و وزن مشخص می‌کنند و می‌توانید با جدول‌های منتشرشده از سوی شرکت و با توجه به فشار سیال، لوله‌ی مناسب را انتخاب کنید. لوله‌های پلیکا در فشارهای ۴ الی ۱۶ بار تولید می‌گردند.

طول لوله‌های پلیکا

لوله‌های پلیکا در شاخه ۶ متری تولید و عرضه می‌گردند.

قطر لوله‌های پلیکا

لوله‌های پلیکا در قطرهای ۱۶ الی ۴۰۰ میلی متری تولید می‌گردند. این ابعاد مربوط به قطر بیرونی لوله می‌باشد که در اصطلاح به پشت تا پشت لوله معروف می‌باشد. نوع دیگری که می‌توان سایز لوله‌های پلیکا را بیان نمود به صورت اینچی می‌باشد که هر اینج حدود ۲.۵ سانتی‌متر می‌باشد.

میلی متر	اینچ
۱۶	۳/۸
۲۰	۱/۲
۲۵	۳/۴
۳۲	۱
۴۰	۱/۴ ۱
۵۰	۱/۲ ۱
۶۳	۲
۷۵	۱/۲ ۲
۹۰	۳
۱۱۰	۴
۱۲۵	۵
۱۶۰	۶
۲۰۰	۸
۲۵۰	۱۰
۳۰۰	۱۲
۳۵۰	۱۴
۴۰۰	۱۶

اتصالات پلیکا

برای لوله‌کشی پلیکا می‌بایست از اتصالات لوله‌کشی مخصوص پلیکا استفاده نمود. همانطور که ذکر شد لوله‌های پلیکا به صورت شاخه ۶ متری می‌باشند که برای لوله کشی و کارهایی از قبیل انشعاب گرفتن، تغییر اندازه، تغییر جهت جریان و ... از اتصالات پلیکا استفاده نمود.

اتصالات پلیکا شامل مواردی از جمله زانویی ۹۰ و ۴۵ درجه، سه راهی، تبدیل، دریچه بازدید و ... می‌باشد. لوله و اتصالات پلیکا به صورت چسبی به یکدیگر متصل می‌شوند و باید از چسب‌های مخصوص پلیکا استفاده نمود.